Een echtpaar koopt een huis in de gemeente Almere. Bij de akte van levering is een anti-speculatiebeding opgenomen. Dit houdt in dat de gemeente Almere een boete kan opleggen indien het echtpaar binnen twee jaar verhuist. Indien verhuisd moet worden in verband met verandering van werkkring kan ontheffing verleend worden van het anti-speculatiebeding. Hierbij wordt niet vermeld dat er sprake moet zijn van een verhuizing buiten Almere. De vrouw oefent een bedrijf uit in een gedeelte van de woning. Om bedrijfsmatige redenen moet het echtpaar, na 23 maanden, verhuizen naar een grotere woning in Almere. De gemeente legt op grond van het anti-speculatiebeding een boete op. De man wendt zich tot de ombudsman die nadere informatie vraagt aan de gemeente.
De gemeente laat weten dat bewoners ook in aanmerking kunnen komen voor ontheffing van het anti-speculatiebeding indien om bedrijfsmatige redenen verhuisd moet worden. Eén van de voorwaarden hierbij is dat naar een woning buiten Almere verhuisd moet worden. Het is dan, gezien de reistijd, niet redelijk om de burger aan het anti-speculatiebeding te houden. Dat deze voorwaarde niet in de akte van levering is opgenomen doet volgens de gemeente niet ter zake. In dit geval was er sprake van een verhuizing binnen Almere. Dit is te vergelijken met gezinsuitbreiding. In dat geval kan volgens de gemeente geen beroep worden gedaan op een ontheffing.
De ombudsman overweegt dat niet is gebleken dat er sprake is van een speculatieve verkoop. De ontheffingsgrond is ook van toepassing op ondernemers, de akte van levering schrijft niet voor dat buiten Almere verhuisd moet worden en de gemeente betwist niet dat een verhuizing op bedrijfsmatige gronden noodzakelijk was. Ook is aan 95% van de tweejaareis voldaan. Gelet hierop had het college van burgemeester en wethouders zich moeten afvragen of oplegging van de boete, zelfs na matiging, niet onbillijk is. Door dit na te laten heeft de gemeente in strijd met het vereiste van redelijkheid gehandeld.

Aanbeveling en opvolging
De ombudsman verzoekt het college van burgemeester en wethouders het besluit om geen ontheffing van de boetebepaling te verlenen te heroverwegen. Enige tijd later laat verzoeker weten dat de gemeente de boete zal laten vervallen. Het bedrag dat hij inmiddels had overgemaakt zal worden teruggestort.