De Dienst Werk en Inkomen (DWI) heeft een vordering op een man. De vordering heeft betrekking op teveel uitbetaalde bijstandsuitkering aan zijn ex-vrouw, vanwege het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. DWI stelt de man en zijn ex-vrouw hiervoor hoofdelijk aansprakelijk. De man lost in 2010 en 2011 aanzienlijke bedragen af, maar op de jaaropgaven die de dienst hem stuurt staan aflossingsbedragen die lager zijn dan hij heeft afgelost. De man kaart dit aan bij zijn werkplein en wordt verwezen naar Handhaving. Een medewerker van die afdeling raadt hem aan een bezwaarschrift in te dienen en helpt hem hierbij. De dienst verklaart het bezwaar niet-ontvankelijk, omdat de jaaropgave geen besluit is in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. De man wendt zich vervolgens tot de ombudsman, die de klacht ter behandeling doorstuurt naar DWI.

Het blijkt dat de foutieve informatie op de jaaropgaven voortkomt uit het werksysteem van de dienst: bij hoofdelijke aansprakelijkheid wordt de aflossing gelijk over de hoofdelijk aansprakelijken verdeeld, ook wanneer één van beiden meer aflost. De dienst verwacht dat deze systeembeperkingen in 2013 zijn verholpen, maar kan dit niet garanderen. Voor wat betreft de behandeling van het bezwaar laat de dienst weten dat de medewerker bezwaar contact had opgenomen met Handhaving. Daarbij was afgesproken dat die afdeling een overzicht zou geven van de bedragen die de man afgelost had. Dat heeft de afdeling Handhaving ten gevolge van een interne verhuizing niet gedaan.

Omdat onjuiste jaaropgaven geen incidenteel probleem zijn, en grote financiële gevolgen voor klanten kunnen hebben, ziet de ombudsman op dit punt aanleiding voor een aanbeveling. Verder had het logisch geweest dat de medewerker Handhaving meteen nadat de man zich meldde was overgegaan tot correctie, zonder te verwijzen naar een kansloze bezwaarprocedure. Hierdoor heeft de dienst in strijd met het vereiste van fair play gehandeld.

Aanbeveling

De ombudsman verzoekt de wethouder Werk, Inkomen en Participatie te bevorderen dat DWI feitelijk correcte jaaropgaven stuurt, en zijn (digitale) werkproces daartoe adequaat inricht.

Opvolging

De wethouder laat weten dat de aanbeveling wordt opgevolgd. Wanneer de onjuiste jaaropgave het gevolg is van een registratiefout vindt er aan het eind van het jaar een automatische een correctie plaats. In de situatie dat twee schuldenaren hoofdelijk aansprakelijk zijn voor een schuld bij DWI, verdeelt DWI de schuld in twee gelijke delen hoofdelijk over beide schuldenaren. DWI verwerkt dit zo in de jaaropgaven, ook als een schuldenaar meer aflost dan de ander. In dit geval vindt er geen automatische correctie plaats. Het oplossen van dit probleem vereist een systeemaanpassing. DWI heeft dit gepland voor 2013.