Gemeente Amsterdam en Gemeentelijke Ombudsman ondersteunen initiatief betere registratie doodgeboren kinderen
In de pers is de laatste tijd veel discussie geweest over de registratie van doodgeboren kinderen. Veel ouders hebben behoefte aan een vorm van erkenning van hun doodgeboren kind. De Gemeentelijke Ombudsman en de gemeente Amsterdam begrijpen deze behoefte heel goed. Daarom willen wij met dit gezamenlijk schrijven toelichten welke mogelijkheden en/of verplichtingen er in Amsterdam nu al zijn om een doodgeboren kind te registreren.
Burgerlijke Stand
In de registers van de Burgerlijke Stand van de gemeente worden akten, zoals geboorteakten, huwelijksakten, echtscheidingsakten en overlijdensakten opgeslagen. Wordt een kind levenloos geboren dan kan in het overlijdensregister een ‘akte van een levenloos geboren kind’ worden opgenomen. In de akte worden de namen van het kind, die van de ouders en de datum waarop het kind levenloos is geboren, opgenomen. De informatie uit deze akte wordt niet verwerkt in de Basisregistratie Personen (BRP), het bevolkingsregister.
De akte
Als een kind na een zwangerschap van meer dan 24 weken dood ter wereld komt maakt de burgerlijke stand altijd een ‘akte levenloos geboren kind’ op.
Bij een zwangerschap van minder dan 24 weken kunnen ouders de gemeente, als ze daar de behoefte aan hebben, verzoeken om een ‘akte levenloos geboren kind’ op te maken. In beide gevallen zal de ambtenaar om enig bewijs vragen, bijvoorbeeld om een doktersverklaring, een overlijdensadvertentie of informatie over begrafenis of crematie. Van de ‘akte levenloos geboren kind’ kunnen de ouders dan een afschrift vragen. De kosten van het afschrift bedragen €12,80.
Begraven of cremeren
Om een doodgeboren kind te kunnen begraven of cremeren is toestemming van de gemeente vereist, een zogeheten ‘verlof tot begraven of cremeren’. In de praktijk wordt hierbij direct een ‘akte levenloos geboren kind’ opgemaakt.
Akte van lang geleden doodgeboren kind
Vroeger werd vaak geen akte opgemaakt van een kind dat doodgeboren werd na een zwangerschap van minder dan 24 weken. Tegenwoordig geeft de gemeente ouders de gelegenheid van deze kinderen alsnog een akte op te laten maken. In deze gevallen zal de gemeente altijd om een van de eerder genoemde bewijsstukken vragen.
Trouwboekje
In Amsterdam kunnen ouders, als extra vorm van erkenning, hun doodgeboren kind bij laten schrijven in hun trouwboekje.
Net na de geboorte overleden
Heeft een kind na de geboorte wel enige tijd geleefd, dan wordt er altijd zowel een geboorteakte als een overlijdensakte opgemaakt. Het is hierbij niet van belang hoe lang het kind na de geboorte heeft geleefd. De gegevens van het kind worden opgenomen in de Basisregistratie Personen en zijn dan ook zichtbaar bij de persoonsgegevens van de ouders.
Haardvuursessie Gemeentelijke Ombudsman
De discussie in de media spitst zich voornamelijk toe op de registratie en het digitaal traceerbaar maken van doodgeboren kindjes. Door registratie moet niet alleen het kind traceerbaar worden, maar wordt ook de verbinding met het gezin gelegd, doordat de gegevens ook zichtbaar worden bij de persoonsgegevens van de ouders. Dit is nu nog niet mogelijk. Een Kamermeerderheid heeft inmiddels aangegeven dat hier verandering in moet komen. De Gemeentelijke Ombudsman zal hierover, indien dan nog noodzakelijk, in april 2016 met experts en betrokkenen een haardvuursessie organiseren. Hier zal ook de formulering van artikel 1:2 van het Burgerlijk Wetboek (BW) ter sprake komen. Dit artikel, waarin staat dat doodgeboren kinderen geacht worden nooit te hebben bestaan, wordt door veel ouders als zeer grievend ervaren. Hoewel de tekst van het Burgerlijk Wetboek niet grievend bedoeld is, begrijpt de Gemeentelijke Ombudsman en de gemeente Amsterdam wel dat burgers deze tekst zo ervaren. Daarom is de burgemeester blij met het initiatief om hier verandering in aan te brengen.
